Sowieci postępują na zajętych terenach według ustalonego schematu. Współdziałają z oddziałami AK przy zdobywaniu kolejnych miejscowości, po czym NKWD przystępuje do ich rozbrajania, aresztuje dowódców i deportuje ich do łagrów w głębi Rosji. KC WKP(b) 9 sierpnia podejmuje rezolucję dla „Zachodniej Białorusi”, a 27 września - dla „Zachodniej Ukrainy” o walce „polityczno-ideologicznej przeciwko nacjonalizmowi”. Ich celem jest zniszczenie wielowiekowej polskiej tradycji kulturalnej na wschodnich ziemiach II RP. Służy temu ustawodawstwo gospodarcze, monopol prasy, propaganda, prześladowanie Kościoła.